Vaaz verme ilkeleri

Vaiz’in işi, kendi düşüncelerini değil, Tanrı’nın düşüncelerini anlatmak. Öylese, şunları dikkat etmeliyiz:

Sadece sevdiğimiz ya da hoş şeyler değil, Tanrı’nın söylediği her söze bakmalıyız. Bunun için, normalde bir konu değil, veya çok metinler değil, bir bölüm veya daha küçük bir parça alıp incelemeliyiz. Mümkünse bu şekilde tam bir kitabın başından sonuna kadar çalışmalıyız.

Şu soruları sorumalıyız: bü metinde, Tanrı bize ne diyor? Neden bunu verdi? Bizim için olan onun mesajı nedir?

Insan yazarın niyetini düşünmeliyiz. İlk bağlam ve yazarın yaşadığı durum çok önemlidir. Hayal gücümüzden bir şeyler uydurma fırsat değil.

Son olarak, Tanrı’dan gelen bilgeliğe ve anlayışa çok ihtıyacımz var. Hep Kutsal Ruh’a dua ederek çalışmalıyız.

Mesih merkezlilik çok önemli. Neden?

İlk olarak, Kutsal Kitap her zaman bir şekilde Mesih’i gösteriyor:

Kutsal Yazılar'ı araştırıyorsunuz. Çünkü bunlar aracılığıyla sonsuz yaşama sahip olduğunuzu sanıyorsunuz. Bana tanıklık eden de bu yazılardır!

— Yuhanna 5:39

İsa onlara, “Sizi akılsızlar! Peygamberlerin bütün söylediklerine inanmakta ağır davranan kişiler! Mesih'in bu acıları çekmesi ve yüceliğine kavuşması gerekli değil miydi?” dedi. Sonra Musa'nın ve bütün peygamberlerin yazılarından başlayarak, Kutsal Yazılar'ın hepsinde kendisiyle ilgili olanları onlara açıkladı.

— Luka 24:25-27

İkinci olarak, Mesih imanlılar büyümek için, Mesih’i daha derin bir şekilde anlamaları lazım: Yuhanna 15:4-6, Efes 3:16-19.

İmanda büyümek için sadece Kutsal Kitab’ın hikayelerini değil, içindeki doktrinleri bilmemiz lazım. Hikayelerinin anlamını göstermemiz lazım. Faydalı öğretine odaklanmalıyız.

Makedonya'ya giderken sana rica ettiğim gibi, Efes'te kal ve bazı kişilerin farklı öğretiler yaymamasını, masallarla ve sonu gelmeyen soyağaçlarıyla uğraşmamasını öğütle. Bu şeyler, imana dayanan tanrısal düzene hizmet etmekten çok, tartışmalara yol açar. Bu buyruğun amacı, pak yürekten, temiz vicdandan, içten imandan doğan sevgiyi uyandırmaktır. Bazı kişiler bunlardan saparak boş konuşmalara daldılar.

— 1. Timoteos 1:3-6

Kendine ve öğretine dikkat et, bu yolda yürümeye devam et. Çünkü bunu yapmakla hem kendini hem seni dinleyenleri kurtaracaksın.

— 1. Timoteos 4:16

Tanrı’nın halkını yanlış öğretime karşı hazırlamamız lazım:

Kendisi kimini elçi, kimini peygamber, kimini müjdeci, kimini önder ve öğretmen atadı. Öyle ki, kutsallar hizmet görevini yapmak ve Mesih'in bedenini geliştirmek üzere donatılsın. Sonunda hepimiz imanda ve Tanrı Oğlu'nu tanımada birliğe, yetkinliğe, Mesih doluluğundaki olgunluk düzeyine erişeceğiz. Böylece artık insanların kurnazlığıyla, aldatıcı düzenler kurmaktaki becerileriyle, her öğretinin rüzgarıyla çalkalanıp öteye beriye sürüklenen çocuklar olmayacağız. Tersine, sevgiyle gerçeğe uyarak bedenin başı olan Mesih'e doğru her yönden büyüyeceğiz. O'nun önderliğinde bütün beden, her eklemin yardımıyla kenetlenip kaynaşmış olarak her üyesinin düzenli işleyişiyle büyüyüp sevgide gelişiyor.

— Efesliler 4:11-16

Yaşam veren Ruh'tur. Beden bir yarar sağlamaz. Sizlere söylediğim sözler ruhtur, yaşamdır.

— Yuhanna 6:63

Bir şeyi başarmak istiyorsak, Tanrı'nın Ruhuna ihtiyacımız var. Ayrıca, sözlerimizin Tanrı’dan geldikleri belli olması lazım.

Kardeşler, Tanrı'yla ilgili bildiriyi duyurmak için size geldiğimde, söz ustalığıyla ya da üstün bilgelikle gelmedim. Aranızdayken, İsa Mesih'ten ve O'nun çarmıha gerilişinden başka hiçbir şey bilmemeye kararlıydım. Size zayıflık ve korku içinde geldim, tir tir titriyordum! Sözüm ve bildirim, insan bilgeliğinin ikna edici sözlerine değil, Ruh'un kanıtlayıcı gücüne dayanıyordu. Öyle ki, imanınız insan bilgeliğine değil, Tanrı gücüne dayansın.

— 1. Korintliler 2:1-5

Konuşurken, yolumuzu kaybettirsek, dinleyiciler de kesinlikle kaybolmuş olacak, dikkatleri dağilacak. Nerede başladığımızı ve nereye gideceğimizı bilmemiz lazım, bizimle yolculuk edenlerin bilmeleri de lazım.

Her vaaz aynı değil, fakat şu yapıyı tavsiye ediyorum:

• Giriş: dinleyicilerin dikkati çekiyoruz
• 1. Nokta, uygulama
• 2. Nokta, uygulama
• 3. Nokta, uygulama
• Sonuç

Bazen, bütün uygulamayı sona koyuyorum.

Ana noktalar, metnin ana noktalarından gelmeleri lazım. Bazen, vaazın yapısı direkt metnin yapısından gelebilir.

Ana noktalarına katkı sağlamayan şeyleri kesmemiz lazım. Normalde hazırladığım veya söylemek istediğim şeylerin %50’den fazla kesiyorum.

Kutsal Kitab’ın %60 hikayelerden oluşur yani tarihsel hesap. İnsanlar için, hikayeler çok dikkat çekici ve güçlü. Bir şey anlatmak için, hikaye, mecaz ve örnekleme çok faydalı. İsa Mesih hep benzetme kullanırdı. Elçilerin mektuplarında de çok mecaz bulunur.

Bizse, hem Kutsal Kitap’tan hem kendi hayat tecrubemizden canlı örknekleme kullanmalıyız. Yoksa dinleyicilerimiz uyurlar ve unuturlar.

Tamam, çok iyi bir vaaz, ama bana ne? Ne fark ediyor? Ne yapmalıyım? Nasıl düşünmeliyim? Hayatımda nasıl bir değişiklik lazım?

Bu sorulara cevap vermeliyiz. Dinleyicilerin farklı durumlarını düşünmeliyiz. Bazıları çalışıyor, bazıları işsiz, bazıları evli, bazıları bekâr, ya da boşanmış. Herkesin farklı farklı ayartılmaları var, okulda olsun, iş yerinde olsun, evde olsun. Onların sıkıntıları var, mutlulukları var. Bu durumlarda, Tarnı’nın sözü onlara ne diyor?

Borazan belirgin bir ses çıkarmasa, kim savaşa hazırlanır?

— 1. Korintliler 14:8

Bu başlıkta, şunlardan bahsediyorum:

• ses gücü
• ses tonu
• hızlılık
• telafüz
• yüz ifadesi
• göz teması
• el hareketleri

Tanrı’dan gelen sonsuz hayat verici bir mesajımızı var. O zaman bütün bunları kullanarak o mesajı açıklamalıyız.

Bu konuda, en önemli şey şu: kendin ol. Başka bir vaizi taklit etme, doğal davran. Tanrı’nın sözünü hatırla, o mesajı uygun bir şekilde irlet.

Bazen, yardımcı olmayan bir şey yapabiliriz ama farkında olmayabiliriz. Düzeltilmek için, bir kayıt yaptır, sonra izle.